Jak prać by nie zwariować – detergenty

Na efektywność prania ma wpływ kilka czynników – środek piorący, środek pomocniczy, temperatura oraz działanie mechaniczne. Im lepiej dobierzesz je do rodzaju zabrudzeń oraz materiału, tym lepsze efekty osiągniesz. Z poniższego wpisu dowiesz się wszystkiego o popularnych i najczęściej używanych detergentach oraz środkach pomocniczych.

Bez względu na formę, detergent ma to samo zadanie – obniżyć napięcie powierzchniowe kąpieli piorącej, ułatwiając zwilżanie wyrobu. Musi także rozdrobnić cząsteczki brudu (nierozpuszczalne w wodzie!) do takiego stopnia, by same oderwały się od podłoża, następnie rozproszyły w kąpieli wodnej, przyjmując postać emulsji lub zawiesiny.

Dobierając środki piorące zwróć uwagę na:
– zalecenia producenta pralki – czy rekomenduje jakiś lub konkretnego zabrania;
– swoje preferencje i doświadczenia;
– miejsce przechowywania – jaką przestrzeń możesz przeznaczyć na detergenty;
– kolory oraz rodzaj materiałów, z których masz najwięcej ubrań;
– skład – jest wiele substancji szkodliwych: anionowe środki powierzchniowo czynne (SLS) mogą podrażniać skórę, ftalany mogą zakłócać równowagę hormonalną organizmu, fosforany są szkodliwe dla środowiska, pochodne ropy naftowej oraz drażniące enzymy mogą podrażniać skórę i drogi oddechowe, powodować alergie. Im jest ich mniej, tym lepiej.

Zwiększ skuteczność detergentu, używając go w odpowiedniej temperaturze i tylko do materiałów, dla których został stworzony.

Do tradycyjnych środków piorących należą: proszki, żele/płyny oraz kapsułki/dyski. Poniższa tabela zawiera ich podstawowe cechy, wszystkie wady i zalety. Osobiście nie używam w ogóle proszku do prania. Najczęściej korzystam z kapsułek/dysków. Do ciemnych i delikatnych tkanin używam dedykowanych płynów/żeli zachowujących głębię koloru lub/i dbających o włókna.

Służy do przepłukania ubrań w trakcie prania w kąpieli wodnej.

Właściwości płynu do płukania:

• zmiękczanie tkanin, dlatego często tego rodzaju środki są opisane jako „płyn zmiękczający”,
• zabezpieczenie tkanin przed warunkami atmosferycznymi,
• skraca czas suszenia ubrań – wypiera wodę z włókien, dzięki czemu ubrania schną szybciej;
• pozostawia przyjemny i długotrwały zapach,
• ułatwia prasowanie,
• zmniejsza elektryzowanie ubrań (jak ocet czy kulka z folii aluminiowej),
• przedłuża trwałość ubrań, ponieważ efekt tarcia gładkich włókien w trakcie prania jest słabszy. Mniejsze tarcie to mniejsze zużycie materiału!
• pomaga zachować kształt ubrań,
• zapobiega blaknięciu kolorów (podobnie działają specjalne chusteczki do prania),
• chroni przed mechaceniem i pojawianiem się kłaczków na swetrach.

Dostępne odmiany

Środek ten występuje w dwóch wersjach – płynu i koncentratu. Koncentrat jest wydajniejszy i w mniejszych opakowaniach, które starczą na tyle samo prań co duże pojemności płynów. Warto pamiętać (szczególnie używając koncentratu!), by nie przesadzić z jego ilością. Należy odmierzać go zgodnie z zaleceniami producent, gdyż za duża ilość nada praniu zbyt intensywny zapach i może powodować uczulenie, nawet pomimo delikatnej formuły. Nie zostanie też do końca wypłukany, a pozostając w tkaninie sprawi, że będzie sztywna i nieprzyjemna w dotyku. Pamiętaj, aby wlewać go do specjalnej przegródki w pralce, nie bezpośrednio na ubrania, bo mogą przez to pojawić się odbarwienia.

Płyny występują także w wariantach uniwersalnych oraz dedykowanych do ciemnych, białych lub kolorowych ubrań, które pomagają utrzymać ich kolor na dłużej.

Wybierając płyn dla siebie weź pod uwagę następujące czynniki:

• kompozycję zapachową,
• właściwości antystatyczne,
• rodzaj i przeznaczenie,
• pojemność i wydajność,
• antyalergiczność,
• skład,
• wielkość opakowania.

W wyborze właściwego produktu może pomóc Ci Ranking płynów do płukania 2021

Płyn a uczulenie

Niestety środki do płukania są pełne szkodliwych substancji chemicznych. Mogą powodować problemy z oddychaniem czy zaburzenia skórne. Ponad połowa z nich zawiera więcej niż dwie szkodliwe substancje jak alfaterpinol, octan benzylu, alkohol benzylowy, octan etylu, chloroform, terpinolen. Przeczytaj więcej o skutkach ich działania

Co zrobić by pielęgnować swoje ubrania nie szkodząc zdrowiu? Przede wszystkim czytaj składy na etykietach – nawet płynów hipoalergicznych – lub używaj ekologicznej alternatywy w postaci np. octu jabłkowego.

Kiedy nie używać płynu do płukania?

Nie zaleca się korzystania z płynu do płukania piorąc dziecięce ubranka, ponieważ może się on przyczynić do powstania podrażnień, czy nawet alergii, a zbyt silny zapach może niepotrzebnie denerwować niemowlaka.

Mając wrażliwą skórę i skłonność do alergii zawsze musimy zwracać uwagę na skład płynu lub całkowicie z niego zrezygnować, używając tylko naturalnych środków.

Nie używaj płynu zmiękczającego podczas prania biustonoszy w pralce, gdyż niszczy on elastan w gumkach, przez co szybko sztywnieją i nie spełniają swojej funkcji. Więcej o praniu biustonoszy przeczytasz w tym artykule

Choć płyn służy do zmiękczania tekstyliów, to w przypadku ręczników ma odwrotne działanie. Osadzając się na włóknach zmniejsza ich chłonność i wydłuża czas schnięcia. Ręczniki tracą też swoją puszystość, stając się sztywne oraz „drapiące”. Warto do ich prania dodać ocet, wlewając pół lub jedną szklankę do przegródki na płyn do płukania. Do szufladki na proszek zaś, wsyp pół szklanki sody oczyszczonej. Co to da? Ocet zmiękczy włókna i wypłucze je z powstałego już osadu, soda nada im miękkości. Ponadto oba środki mają właściwości antybakteryjne, usuwają brzydkie zapachy i pielęgnują kolor. Warto czynność tę powtarzać co trzecie pranie. Możesz w ten sposób uratować także starsze ręczniki. Do octu możesz dodać kilka kropel olejku eterycznego, ale nie dużo, bo niektóre olejki mogą zostawiać tłuste plamy!

Odplamiacze służą do pozbycia się plam. Wnikając głęboko w strukturę włókien sprawdzą się do usuwania zabrudzeń z którymi mniej inwazyjne lub domowe środki sobie nie poradziły. Mają formułę proszku, płynu lub spray’u. Niektóre są dodawane do prania, inne stosowane bezpośrednio na plamy bez rozcieńczania (odplamiacze precyzyjne).

W ich składzie znajdziemy niejonowe oraz anionowe środki powierzchniowo czynne. Stężenie pierwszych waha się od 5% do 15%. Posiadają właściwości odtłuszczające, obniżają napięcie wody i głęboko wnikają w strukturę tkanin, dzięki czemu mogą usuwać nawet stare, zaschnięte zabrudzenia. Anionowe środki powierzchniowo czynne, których stężenie jest zazwyczaj powyżej 5% są jak mydła – dobrze się pienią, dlatego odplamiaczy można używać do prania ręcznego. Przed zastosowaniem odplamiaczy wykonaj próbę na kawałku materiału (najlepiej w mało widocznym miejscu), aby upewnić się, że nie pojawią się skutki uboczne.

Rodzaj odplamiacza dobieramy do rodzaju tekstyliów:
– do ubranek niemowlęcych – musi być skuteczny i jednocześnie bezpieczny, bez wybielaczy by nie uszkodzić kolorowych ubranek; dobrze gdyby zawierał cytrynian, który skutecznie usuwa zabrudzenia, nie wywołując alergii;
– do tapicerek (siedzeń, obić i dywanów) – powinien zawierać niejonowe i anionowe środki powierzchniowo czynne, które gwarantują usunięcie zabrudzeń i nieprzyjemnych zapachów. Przy czyszczeniu tapicerek skórzanych, należy stosować specjalistyczne preparaty, aby nie zniszczyć delikatnej powierzchni materiału;
– do białych tekstyliów – najlepiej używać odplamiaczy bez chloru. Można je stosować także na jedwab, wełnę oraz inne delikatne materiały. Aby przywracał blask białym ubraniom, musi zawierać związki wybielające na bazie tlenu w stężeniu od 5% do 15%. Pamiętaj, że odplamiacze nie służą do wybielania tkanin. Do tego celu używa się wybielaczy i to wyłącznie do białych (ewentualnie jasnych ubrań), gdyż ich głównym zadaniem jest przywrócenie bieli materiału.

Poniżej umieściłam kilka środków, które są najlepsze według Rankingu odplamiaczy 2021

Wybielacz jest związkiem chemicznym, działającym w kontrolowanych warunkach utleniająco lub redukująco na wyroby włókiennicze. Jego głównym zadaniem jest przywracanie bieli ubrań oraz usuwanie uporczywych zabrudzeń. Można z jego pomocą metodą maczania kolorowych ubrań (dip-dye) tworzyć efektowe przebarwienia w formie tonalnych przejść.

Dzięki silnym właściwościom bakteriobójczym i dezynfekującym wybielacze są stosowane do czyszczenia urządzeń sanitarnych.

Wybielacze dzielimy na dwie grupy:
– tlenowe
– chlorowe

Wybielacze chlorowe zawierają podchloryn sodu NaOCl, który ma właściwości wybielające i dezynfekujące. Aktywne działanie jest wynikiem procesu utleniania, podczas którego uwalniają się niewielkie ilości chloru o charakterystycznym zapachu. Wybielacze chlorowe w dużych ilościach mają drażniące działanie, zwłaszcza dla oczu, błon śluzowych i dróg oddechowych. Zmniejszają też wytrzymałości tkanin, choć dobrze wybielają i niszczą bakterie. Należy zachować szczególną ostrożność podczas ich stosowania oraz przechowywania (najlepiej w miejscu niedostępnym dla dzieci!).

Wybielacze tlenowe posiadają kryształki sody oraz nadtlenek wodoru, który zaczyna działać w podwyższonej temperaturze. Wówczas uaktywniany jest tlen atomowy, wpływający na rozjaśnienie barwników różnego pochodzenia, stanowiące zabrudzenie na tkaninach. Tego typu wybielacz niszczy chorobotwórcze drobnoustroje, można go łączyć z innymi środkami piorącymi, a ponieważ nie zawiera toksycznych substancji, jest bezpieczny dla środowiska.

Rodzaj wybielacza należy dobierać do rodzaju tekstyliów:
– do firanek – polecane są wybielacze tlenowe, które nie zniszczą delikatnych tkanin i dobrze je wybielą,
– do ubranek dziecięcych – również najlepsze będą wybielacze tlenowe, które w mniejszym stopniu narażą wrażliwą skórę dziecka na alergię; warto jednak pamiętać, że niezależnie od wybranego detergentu, warto ubranka dziecięce dokładnie wypłukać,
– do ogólnego zastosowania – sprawdzą się zarówno wybielacze chlorowe jak i tlenowe, jednakże powinny być jak najlepszej jakości i bezwględnie muszą być użyte zgodnie z instrukcjami na opakowaniu.

Przed użyciem wybielacza, przeczytaj jak go używać i z jakimi środkami nie wolno go łączyć! 

Poniżej umieściłam wybielacze, które znalazły się w Rankingu wybielaczy 2021